Mısır’da seçmenler dün ve bugün, ülkenin yeni cumhurbaşkanını seçmek için sandık başına gidiyor. 54 milyon kişinin oy kullanma hakkı var. Seçimlere katılım oranının yüksek olması bekleniyor. Bu seçimler, yedi bin yıllık Mısır tarihinde önemli bir dönüm noktası. Seçimlerde 13 aday yarışıyor. Ancak, kazanma şansı olan adaylar dört. İlk turda seçilen olmazsa, en fazla oy alan iki aday 16-17 Haziran’da yapılacak ikinci turda yarışacak. Mısır’ın yakın tarihinde ilk kez kimin cumhurbaşkanı seçileceği bilinmiyor. Daha önce seçimler göstermelikti. İktidardaki kişinin kazanacağı bilinirdi. Gerçek politik süreç yaşanmıyordu. Mısırlılar şimdi ilk kez politika yapmanın tadına varıyorlar ve yeni cumhurbaşkanının kim olacağını merak ediyorlar.
“Arap ülkelerinde halk ayaklandı da ne oldu?” sorusunu soranlara verilecek cevap ortada. Sonucu önceden bilinmeyen seçimler yapılıyor. Seçmenler verecekleri oyun önemli olduğuna inanıyorlar. Bundan gurur duyuyorlar. Bu, küçümsenecek bir başarı değil. Mısır’da geçiş dönemi henüz tamamlanmadı. Cumhurbaşkanlığı seçimleri ile bu geçiş dönemi tamamlanacak mı? Biraz zor. Ama, farklı bir Mısır’ın doğmakta olduğu tartışma götürmez.
En güçlü adaylar Müslüman Kardeşler’in desteklediği Muhammed Morsi, örgüt kararı olmadan aday olduğu için Müslüman Kardeşler örgütünden ihraç edilen Abdel Monim Abul Futuh, eski dışişleri bakanlarından Amır Musa ve Mübarek’in son başbakanı Ahmet Şefik. Seçimleri kazanan aday, 30 Haziran’da iktidarı ordudan devralacak.
Mısır’da Mübarek’in devrilmesi sonrasında yaşanan süreçler çok sancılı ve çelişkili oldu. Kanlı olaylar, protestolar yaşandı. Ülkenin ilk serbest parlamento seçimleri yapıldı. Seçimlerde Müslüman Kardeşler ve Selefiler büyük başarı kazandı. Yeni parlamentonun yüzde 70’i İslamcılardan oluşuyor. Yeni anayasa henüz hazırlanmadı. Dolayısıyla, seçilecek yeni cumhurbaşkanının yetkileri belli değil. Bu da ilginç bir durum. 30 Haziran’a kadar yeni anayasanın hazır olması gerekiyor. Bu kadar kısa sürede anayasa hazırlanabilecek mi? Nasıl bir anayasa hazırlanacak? Bu sorular cevap bekliyor.
“Arap Baharı”nın yaşandığı ülkelerde İslamcıların büyük bir dinamizm sergiledikleri ve seçimlerde başarılı oldukları bir gerçek. Bunu görmek için Tunus, Fas ve Mısır’da yapılan seçimlerin sonuçlarına göz atmak yeterli. Libya ve Yemen’de serbest seçimler yapılırsa İslamcılar yine başarılı olacak. Aynı şey diğer Arap ülkeleri için de geçerli. Halk ayaklanmalarını İslamcılar başlatmamıştı. Fakat, çeşitli nedenlerle, siyasi süreçte kazanan onlar oldu. Uzunca süre Ortadoğu’daki siyasal süreçlere İslamcı hareketler damgasını vuracak. Batı ülkeleri de bu durumu görüyor. Geçmişte diktatörlerin yanında yer alan Batı, şimdi çıkarlarını korumak için, hem süreçlerin oluşumunu etkilemeye çalışıyor, hem de kendini yeni gerçeklere uyduruyor. İslamcı hareketlerin yükselişini önyargılardan arınmış, soğukkanlı ve objektif olarak değerlendirmeye çalışmak lazım. Bunu yapabilmek için bilgili olmak ve komplo teorilerine prim vermemek şart.
Pew araştırma merkezi, seçimler öncesinde Mısırlıların nabzını tuttu. 8 Mayıs’ta açıklanan araştırma sonuçlarına göre Mısırlılar iyimser. Siyasal yaşamda demokrasi ve İslam’ı kucaklıyorlar.
Orduya destek de yüksek. Halkın üçte ikisi demokrasiyi en iyi yönetim şekli olarak görüyor. Yüzde 61’i İslam’ın siyasette daha fazla rol oynamasını istiyor. Her dört Mısırlıdan üçü ordunun olumlu rol oynadığına inanıyor. Her on kişiden yedisi Müslüman Kardeşler örgütü hakkında olumlu görüş belirtiyor. İnsanların önceliği ekonomi ve adil yargı. “Mısır için Türkiye mi, Suudi Arabistan mı daha iyi model?” sorusuna yüzde 61 Suudi Arabistan cevabını veriyor. Ama, Suudi Arabistan tercihini yapanların üçte ikisi yönetim şekli olarak demokrasiyi tercih ediyor. Kadın haklarına destek veriyor. Yüzde 64’ü özgür basın, yüzde 63’ü çok partili sistem, yüzde 61’i düşünce özgürlüğü istiyor. Bunların hiç biri Suudi Arabistan’da yok. Suudi Arabistan’ın çekiciliği siyasi sisteminden çok zenginliğinden ve çok sayıda Mısırlının orada çalışmış olmasından kaynaklanıyor. ABD konusunda olumlu düşünen Mısırlıların oranı yüzde 19. Camp David Anlaşması’nın iptal edilmesini isteyenlerin oranı yüzde 61.
Mısır halkı 25 Ocak 2011’de ayaklanmıştı. Parlamentosunu seçti. Şimdi cumhurbaşkanını seçiyor. Sancılı ve çelişkili olsa da, daha demokratik ve çoğulcu bir Mısır’a doğru adımlar atılıyor. Firavunlar devri yavaş yavaş geride kalıyor.
