kıbrıs ingiltere londra lefkoşa
DOLAR
32,3606
EURO
34,9791
STERLIN
40,8668
BITCOIN
$70.816
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
LONDRA
Orta şiddetli yağmur
12°C
LONDRA
12°C
Orta şiddetli yağmur
Cuma Hafif yağmur
13°C
Cumartesi Kapalı
="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 300 300" enable-background="new 0 0 300 300">
13°C
Pazar Hafif yağmur
="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 300 300" enable-background="new 0 0 300 300">
10°C
Pazartesi orta şiddetli yağmur
="http://www.w3.org/2000/svg" viewBox="0 0 300 300" enable-background="new 0 0 300 300">
12°C

Putin zorda

17.12.2014
0
A+
A-

Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in işi bayağı zorlaştı. Bilindiği gibi geçen pazartesi günü Rusya’nın para birimi Ruble çöktü.

Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in işi bayağı zorlaştı. Bilindiği gibi geçen pazartesi günü Rusya’nın para birimi Ruble çöktü. Bu felaket karşısında Rusya Merkez Bankası faiz oranını yüzde 10.5’ten yüzde 17’e yükseltti. Salı günü bu önlemin etkili olmadığı görüldü. Korku daha da arttı. “Kara Salı” deyimi gazetelere yansıdı. Herkesin aklına Rusya’da 1998’de yaşanan büyük mali kriz geliyor. Bu satırlar yazıldığı sırada istikrar sağlanmamıştı. Fırtına devam ediyordu. Ruble, yılın başından şimdiye dek değerinin yarısını yitirdi. Yılın başında bir Dolar 33 Ruble’yken bu satırlar yazıldığı sırada 80 Ruble’ye doğru gidiyordu. Sadece Pazartesi günü Ruble Dolar karşısında yüzde 11 oranında değer kaybetti.

Faiz oranlarının çok yükseltilmesi parayı bankalarda ve ülke içinde tutmaya yardımcı olabilir ama yatırımları, ekonomik faaliyeti frenleyici rol oynar. Rusya Merkez Bankası petrol fiyatlarının artmaması durumunda gelecek yıl GSYİH’da yüzde 4.5-5 oranında daralma öngörüyor. Yıl sonuna kadar enflasyonun yüzde 10’a yükselmesi bekleniyor. ABD ve Avrupa, son ekonomik kriz karşısında faizleri sıfıra çekerek ekonomilerini teşvik etmeye çalışmışlardı. Rusya, parasını korumaya çalıştığı için tersini yapıyor. Bu bir açmaz. Petrol fiyatlarının hızla düşmesi, Batı’nın uyguladığı yaptırımlar, Rusya ekonomisini köşeye sıkıştırdı. Rusya bütçesinin yarısı petrol ve doğal gaz gelirlerinden oluşuyor. Kamu harcamaları enerji gelirleri ile bağlantılı. Rusya ihracatının üçte ikisi petrol ve doğal gazdan oluşuyor. Petrol fiyatları 60 dolar civarında kalırsa ekonomi ciddi daralma yaşayacak. Rusya’nın büyük miktarda (416 milyar dolar) döviz rezervleri var ama bu rezervler hızla eriyor. Merkez Bankası Ruble’yi desteklemek için bu yıl 80 milyar dolar harcadı. Putin’in durumunu ancak petrol fiyatlarının artması ve/veya Ukrayna konusunda Batı ile bir uzlaşıya varması hafifletebilir. Ufukta böyle bir şey görünmüyor.

Petrol fiyatlarının niçin düşmekte olduğu konusunda çeşitli görüşler ortaya konuyor. Bunları tekrarlamaya gerek yok. Fiyat düşüşünü tek bir nedene bağlamak yerine farklı faktörlerin bileşimi olarak düşünmek daha doğru olur sanırım. İşin ilginç yanı sadece petrol fiyatları düşmüyor. Harvard Üniversitesi’nden Prof. Jeffrey Frankel, “Why are commodity prices falling?” başlıklı makalesinde demir, altın, gümüş, platin fiyatlarının da düşmekte olduğuna dikkat çekerek, bunun makro-ekonomik nedenleri olması gerektiğini vurguladı. Şöyle veya böyle, petrol fiyatlarının düşmesi Rusya, İran, Venezuela, Nijerya gibi ülkeleri zora sokarken, petrol ithal eden ülkeler rahat nefes almaya başladılar. Uluslararası Para Fonu (IMF) petrol fiyatlarının düşük kalmasının küresel ekonomiyi olumlu yönde etkileyeceğini, büyümeyi artıracağını hesaplıyor.

İzlemekte olduğumuz olayların çok ciddi uluslararası ilişkiler boyutu olduğu muhakkak. Putin, Kırım’ı ilhak ederek ve Ukrayna’nın doğusunu istikrarsızlığa sürükleyerek Batı ile bilek güreşine girdi. Komşu ülkeleri korkuttu. Önceleri sanki kazanan Putin’di ama şimdi tablo değişiyor. Pazartesi günü Moskova zor durumdayken Batı keyifliydi. Uygulanan yaptırımlar Rusya ekonomisini epey hırpalıyor. Buna düşen petrol fiyatları da eklenince Ruble felakete uğradı. Panik havası devam ederse durum daha da zorlaşabilir. Bu arada ABD Rusya’ya yeni yaptırımlar uygulamaya hazırlanıyor. Kongre bu yönde bir yasayı onayladı. Şimdi top Başkan Obama’da. Sonuçta Putin kendi kazdığı kuyuya düşmüş gibi. Dış politikada oynadığı kumarın faturası önüne konuyor. Rusya halkı için Yeltsin döneminden sonra Putin dönemi ekonomik istikrar anlamına geliyordu. Petrol fiyatları yüksekken Rusya’nın durumu düzelmişti. Putin kendini süper güç olarak görmeye başlamıştı. Şimdi bu durum hızla değişiyor. Rusya Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Sergei Shvetsov, Rus ekonomisinin durumunu “kritik” olarak niteledi. Daha ne desin? Rusya, dünyanın en büyük ülkesi ve büyük bir ekonomi. Krizde olması Avrupa ve küresel ekonomi için iyi sonuçlar doğurmaz. Bunu da göz önünde bulundurarak Rusya-Batı diyaloğunun güçlendirilmesi en akılcı yol olur.

Rusya vatandaşları ceplerindeki paranın, tasarruflarının hızla erimekte olduğunu görüyorlar. İthal malların fiyatları artıyor. Bir çok gıda maddesi ithal edildiği için gıda fiyatları da yükseliyor. Vatandaşlar dayanıklı beyaz eşya satın alarak paralarını korumaya çalışıyorlar. Az parası olanların zaten fazla alternatifi yok. Kısacası krizin faturası sıradan vatandaşlara çıkıyor. Bunun iç siyasete nasıl yansıyacağını önümüzdeki dönemde göreceğiz. Putin halk arasında hala popüler. Yaşanan sorunlar konusunda Batı’yı suçlayarak bu desteği korumaya çalışacak. Kriz devam ederse ikna edici olur mu? Göreceğiz.

Acele sonuçlar çıkarmak belki doğru olmaz ama Rusya halkını ve Putin’i zor bir dönem bekliyor.

Yazarın Diğer Yazıları
Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.