İlk kez 1875 yılında Osmanlı Operası tarafından sahneye konulan ‘Leblebici Horhor Ağa’ opereti, genel sanat yönetmenliğini Mehmet Ergen’in yaptığı Dalston’da bulunan Arcola Tiyatrosu’nda 140. yılında sahnelendi.
1923 ve 1934 yıllarında, Muhsin Ertuğrul ve Nâzım Hikmet tarafından filmi çekilen operet, Dikran Çuhacıyan tarafından bestelendi. 1875’ten bugüne dek değişik biçimlerde sahnelenen operetin, ‘Gariné’ adlı yönetmen Gerald Papasian adaptasyonu, 14 – 15 Ağustos tarihlerinde Londralı seyirci ile buluştu,
Arcola Tiyatro’daki müzikalin “Garine” isimli adaptasyonunu gerçekleştiren yönetmen Gerald Papasian, Ermenistan’da tarih eğitimi alırken, Osmanlı tarihine ilgi duyduğunu belirterek, İstanbul’un tarihiyle Ermeni tarihi arasında bir bağ olduğunu söyledi.
Fransa’da yaşamını sürdüren Papasian, oyunun ortaya çıkışına ilişkin, “Bu operet ve müzikleri harika ancak Ermenistan ve Türkiye’de kimse tarafından farkedilmediği ve unutulduğu için üzüldüm. Yeniden hayata geçirmek istediğimi Fransa’daki arkadaşlarımla paylaştım ve Fransızca’ya çevirmeye karar verdik” diye konuştu.
TÜRKİYE’DEN ÖNCE İNGİLTERE’DE SAHNELENDİ
Gerald Papasian, daha önce Paris Theatre of Saint-Maur ve Marsilya Theatre de L’Odeon’da sahnelenen operetin ilk kez İngilizce’ye çevrildiğini ve İngiltere’de ilk kez sahnelendiğini belirtti.
Fransa’da sahnelendiğinde izleyicilerin yoğun ilgisiyle karşılandığını dile getiren Papasian, “İngilizlerin oyunu sevmesinden mutluluk duydum” dedi.
Yönetmen Papasian, opereti Türkiye’de de sahnelemeyi istediğini de dile getirerek, şunları kaydetti:
“Bu opereti Türkiye’de görmeyi çok isterdim. 1975’te televizyonda da yayımlanan bu oyunun orjinali Türkçe idi. Eserde çok değişiklik yaptım ancak müziklerine hiç dokunmadım. Bu versiyonu çok seviyorum. Türkiye’ye davet edilirsem, zeki şair ve yazarlarla tanışıp, orjinal hikayeyi değiştirmeden Türkçe’ye adapte etmeyi düşünüyorum. Gerçekten bu çok güzel olurdu. Bunun için sabırsızlanıyorum. Festivallerde İngilizce ya da Fransızca sahnelenebilir ama yerel eserlerin kendi dilinde olması da gerekir.”
Arcola Tiyatrosu Genel Sanat Yönetmeni Mehmet Ergen de operetin “Grimeborn Opera Festivali” kapsamında sahnelendiğini belirtti.
Operetin 3 kadına adandığına dikkati çeken Ergen, bu kadınların, Osmanlı’nın ilk profesyonel kadın oyuncusu Arousyak Papazian, Leblebi Horhor Ağa’da Fatime’yi oynayan profesyonel opera sanatçısı Şazik Köylüyan ve ilk Müslüman kadın oyuncu Afife Jale olduğunu kaydetti.
